Naar aanleiding van een waarneming van een IJsvogel bij de vijver van camping de Wâldsang op 13 september, heb ik de waarnemingen van de IJsvogel in onze direkte omgeving eens de revu laten passeren.
De IJsvogel is een vreemde naam voor een vogel die helemaal niet van ijs houdt. Integendeel, bij strenge vorst, waarbij het water geheel met ijs is bedekt, kan de vogel niet bij zijn voedsel komen (vis). Er sterven dan vele. Regelmatig komt het voor dat na een strenge winter de soort vrijwel verdwenen is. Dat is ook zo, want dan worden toch dode vogels gevonden. De meesten trekken dan niet weg. Dom, maar helaas.
Na een paar zachte winters kan de stand behoorlijk toenemen. Dat is nu ook het geval. Op veel plekken worden nu IJsvogels gemeld.
Nog even over de naam: Kingfisher is de Engelse naam en past dus veel beter bij de soort.Zonder meer een van onze mooiste vogels. Fotografen raken lyrisch als ze een IJsvogel op de gevoelige plaat hebben vastgelegd. En niet ten onrechte!
De grootte is ongeveer als Spreeuw met een opvallende dolkachtige lange snavel. Verder een kort staartje en een grote kop.
Bovenzijde: kruin en vleugels: blauwgroen (lichtinval), staart en rug helder blauw (bij vliegen zie je meestal een blauwe streep boven het water).
Onderzijde en oorstreek: oranjebruin; keel en zijhals: wit.
Man heeft geheel zwarte ondervleugelbasis (begin snavel vanaf de kop); Vrouw heeft die ondervleugelbasis roodachtig. Valt in het veld nauwelijks op.
Jonge vogel is wat minder fel getekend, valer en groeniger.
Begin sept. 1989: boven sloot voor camping Kroeske Beamke (melding van wijlen Pieter de Vries).
17-09-1995: Grote plas op Wijnjeterper Schar (ondergetekende K.S.).
22-09-1995: Compagnonsvaart Wijnjewoude (Klein Groningen): KS
23-11-2002: Vijvertje bij basisschool BBS Bakkeveen: Sjouke S. en KS
23-09-2004: Slotplaats! Overvl. bij schansdobbe. (Sjouke Scholten)
29-08 2007: 1 overvl. Slotplaats-Zwarte Singel (bruggetje bij Slotplaats) (KS)
09-09-2007: idem Slotplaats; Grote Slenk (Sjouke S)
22-09-2007 tot in december 2007: Duurswouderheide bij dobbe (KS en anderen).
03-12-2007: overvl. Compagnonsvaart Siegerswoude (Kromhoek)
10-12-2007: Wijnjeterper Schar (KS)
22-06-2008: Slotplaats (bron: waarneming.nl)
17-07-2008: Kort biddend boven vijver van fam. Hoogeveen (Houtwal) (KS)
28-09-2008: Vijver bij OBS Bakkeveen (Sjouke S)
15-09-2008 tot in oktober 2008: Duurswouderheide (bij dezelfde dobbe)
31-12-2008: Koningsdiep- bij sluisje boven bossen Slotplaats (KS)
26-10-2009: Vaart Siegerswoude (Klauwertswei) (bron: waarneming.nl)
11-09-2013: Op dakrand garage bij mijn huis, heel bijzonder. Leek jonge vogel die waarschijnlijk dacht dat het water op de garage een vijver was!!! (KS)
05-08-2014: Djippe Gat- de Bult bij Waskemeer (KS)
11-09-2014: Plas Biskopsreed tov de Stripe (Sjouke S)
13-09-2014; Vijver bij de Waldsang. (gemeld door gast camping en foto)
Tot zover de mij bekende waarnemingen. Aanvullingen zijn welkom.
We zien relatief veel meldingen in de nazomer. Dit zal een gevolg zijn van zwervende vogels na het broedseizoen. Bekend is dat dit gedrag veel voorkomt.
De lijst van waarneming nagaand, zien we inderdaad meldingen vanuit vijvers, vaart en brede sloten. In principe zou elke brede sloot of plas voor een IJsvogel moeten kunnen, mits er voedsel zit.
Tot slot: Let er eens op. De scherpe roep zou moeten opvallen, daarnaast kan ook de “blauwe streep” een goed kenmerk zijn.
En dan: graag melden. Juist deze nazomer is er een goede kans.
-------------------------------
Verder wil ik u verwijzen naar waarnemingen (en niet alleen vogels, maar ook vlinders, libellen, paddenstoelen, planten, zoogdieren enz.) op onze juist in de lucht zijnde waarnemingenrubriek via waarneming.nl.: http://nvbakkeveen.waarneming.nl.
Waarnemingen ( Bakkeveen en direkte omgeving) kunt u doorgeven aan ondergetekende, waarna deze (na controle) op de site worden geplaatst.
Koert Scholten.