Op zaterdagavond 27 oktober om half elf zal Jouke Bouius namens de Natuerferiening belangstellenden vanaf de Stripe meenemen door de donkere omgeving.
Neem geen lampjes mee want het is juist de bedoeling om de donkerte te beleven. Voor zover donkerte tegenwoordig nog beleefbaar is want het lichtschijnsel dat achter de Stripe aan de horizon te zien valt, verraadt al snel waar Drachten ligt!
De omgeving zoals je die kent van overdag, doet zich in het donker heel anders voor. Ik spreek uit eigen ervaring want wanneer ik ’s avonds op stap ben met een ‘batdetector’ (waarmee ik geluiden kan opvangen die vleermuizen maken) om vleermuizen op te sporen word ik automatisch gedwongen om andere zintuigen beter te gebruiken. Dat doen vleermuizen bijvoorbeeld ook door gebruik te maken van hun sonar om zich te kunnen oriënteren en ook om hun prooien te zoeken. Vleermuizen moeten dus heel goed kunnen horen.
Als je in het donker stil staat om te luisteren hoor je ook geluiden die je anders nooit hoort. Roepende bosuilen of ransuilen bijvoorbeeld. De één vindt dat enge geluiden, de ander geniet juist van die geluiden omdat ze bij de nacht horen.
Wat mijzelf verbaasde is dat egels ’s nachts erg snel door een op de grond liggend bladerdek kunnen lopen en daarbij zoveel geluid maken dat je in eerste instantie vermoedt dat er een groter dier langs zou lopen.
De meeste vogels en dieren gaan net als mensen ’s nachts “op stok” en houden er niet van om dan gestoord te worden. Wat die vogels en dieren betreft mag vuurwerk zeker verboden worden. Bij ons in de omgeving werken droppingen ook verstorend op de natuur. Onder luid gelach en andersoortig kabaal van de deelnemers zijn die activiteiten van verre hoorbaar.
’s Nachts hoort het niet alleen donker maar ook stil te zijn.
Als het schemerig wordt dan worden ook de dassen in onze omgeving actief. Ze verlaten dan hun burchten op jacht naar voedsel. Horen doe je ze niet, ze hebben jou eerder in de gaten dan andersom. Ook marterachtigen zoals de steenmarter leven ’s nachts. Steenmarters worden steeds brutaler en letten niet altijd even goed op, heb ik gemerkt. Staand op de Slotsdraai (bruggetje voor de Slotplaats), met een batdetector aandachtig luisterend naar de vleermuisgeluiden zag ik in één van mijn ooghoeken iets aan komen lopen. Een typisch loopje voor een… jawel, steenmarter. De marter was kennelijk voornemens van de Slotsdraai gebruik te maken, maar toen hij in de gaten kreeg dat ik daar al stond sprintte hij terug naar…. ja waarheen eigenlijk?
De avond daarop vatte ik opnieuw post, niet òp maar iets verder van de brug en… jawel hoor, opnieuw wilde de marter de brug nemen en opnieuw schrok hij van mij en liep terug (conclusie: de Slotsdraai maakt onderdeel uit van een ecologische verbinding!).
Vossen zijn ’s nachts als jagers heel erg actief, maar zij niet alleen! Wat te denken van huiskatten? In Engeland heeft men eens een aantal katten met zenders uitgerust om ze ’s nachts te volgen. Het onderzoek wees uit dat katten ’s nachts enorme afstanden afleggen en daarmee de natuur flink op stelten kunnen zetten. Grappig genoeg was er één kat die voorafgaand aan zijn (of haar) nachtelijke escapades eerst even bij een buurman door het kattenluikje kroop om daar een maaltijd te verorberen. (Tegenwoordig zijn er kattenluikjes die pas open gaan wanneer de gechipte huiskat voor de “deur” staat; het kan uw kosten voor kattenvoer drukken, geachte lezer!)
Vleermuizen en ook nachtvlinders (van de laatste soort zijn er honderden soorten die ’s nachts actief zijn) kunnen gemakkelijk door het lichtschijnsel van kunstlicht in de war raken. Wees dus voorzichtig met het aanbrengen van verlichting en werk zoveel als mogelijk met sensoren waardoor verlichting alleen gaat branden wanneer dat gewenst - of juist voor sommige figuren heel erg ongewenst - is. Laat de verlichting ook alleen de vereiste plaats verlichten en niet nodeloos andere zaken. Inbrekers zullen zeker rekening houden met de aanwezigheid van permanente verlichting waardoor dit type verlichting slechts schijnveiligheid geeft.
Beleef de donkerte en ga met de Natuerferiening mee wandelen op 27 oktober!
Verzamelen zaterdagavond 27 september bij de Stripe 22.30 uur.
Deelname op eigen risico.